Dlaczego warto wyznaczać granice?

 

 

-dają dziecku poczucie bezpieczeństwa (fizycznego i psychicznego);

-pomagają w odkrywaniu świata (świat staje się zrozumiały i przewidywalny);

-określają ścieżkę akceptowanych zachowań, reguł, norm;

-określają związki między ludźmi (dzieci odkrywają jaką mają siłę w relacjach z dorosłymi i w jakim stopniu kontrolują sytuacje);

-wspomagają rozwój dziecka (dowiadujemy się z czym dziecko sobie już radzi a z czym ma jeszcze kłopoty).

Należy pamiętać, że wytyczanie granic musi być procesem dynamicznym. Oznacza to, że rodzice wytyczając granice, muszą wspierać naturalny rozwój dziecka, poprzez poszerzanie granic w miarę jak dzieci wykazują gotowość do przyjęcia na siebie zwiększonej odpowiedzialności i wolności.

 

Trzy modele wychowawcze

 

Rodzice zazwyczaj stosują jeden z trzech podstawowych modeli wychowawczych. Każdy z tych modeli opiera się na innych przekonaniach, roli rodziców i rozkładu siły i odpowiedzialności między dziećmi i rodzicami. Wśród podejść wyróżnia się:

-podejście przyzwalające – wolność bez granic, rozwiązywanie problemów poprzez perswazję;

-podejście demokratyczne – wolność w ramach granic, rozwiązywanie problemów poprzez współpracę;

-podejście restrykcyjne / autorytarne – granice bez wolności, rozwiązywanie problemów za pomocą siły.

Wychowanie przyzwalające (bezstresowe)

 

 

 

Przekonania rodziców:

 

ldzieci będą współpracować, jeżeli zrozumieją, że to właściwa forma postępowania;

lzadaniem jest służenie dziecku i dbanie o ich dobre samopoczucie;

lkonsekwencje, które denerwują dziecko nie są skuteczne.

 

 

Kontrola sytuacji:

 

lcała w rękach dzieci

Rozwiązywanie problemów:

-perswazja

-jedna strona wygrywa, druga przegrywa (zawsze wygrywa dziecko).

Dzieci uczą się:

-nie obowiązują mnie zasady, robię to na co mam ochotę;

-rodzice służą dziecku;

-rodzice rozwiązują problemy dzieci;

-brak szacunku, skupienie na sobie, zależność.

Jak dzieci reagują:

-sprawdzają granice;

-ignorują i podważają autorytety i zasady;

-ignorują słowa rodziców;

-utarczkami słownymi.

Wychowanie demokratyczne

Przekonania rodziców:

-dzieci są zdolne do samodzielnego rozwiązywania problemów;

-należy zapewnić dzieciom możliwość wyboru i uczenia się na podstawie konsekwencji tych wyborów;

 

 

Modele wytyczania granic

 

GRANICE ZBYT RESTRYKCYJNE (nadmierna kontrola) to takie, które powodują, że dziecko nie ma swobody, by testować i odkrywać. Mogą prowadzić do buntu i zachwianego poczucia odpowiedzialności.

 

GRANICE ZBYT SZEROKIE (niedostateczna kontrola) powodują, że dziecko ma zbyt wiele swobody na odkrywanie, co z kolei może prowadzić do nadmiernego testowania świata i zachwiania poczucia odpowiedzialności. W tym przypadku dziecko nie ponosi żadnych konsekwencji za swoje niewłaściwe wybory.

 

GRANICE NIESTABILNE (zmienna kontrola, zmieniające się w zależności od nastroju bądź sytuacji rodzica) charakteryzują nietrwałą wolnością i swobodą dziecka, co z kolei może prowokować do buntu, nadmiernego testowania i zachwianego poczucia odpowiedzialności. Dziecko robi to na co ma ochotę i sprawdza jaki będzie efekt takiego zachowania.

 

GRANICE ZRÓWNOWAŻONE (zrównoważona kontrola) charakteryzują wolność i swobodę opartą na odpowiedzialności, uczą współpracy. Dziecko ma ograniczony wybór i konsekwencje, których przestrzegają rodzice.

Wyznaczane przez nas granice muszą być:

-dość szerokie – by dziecko mogło swobodnie odkrywać;

-restrykcyjne – na tyle, by zapewniać dziecku bezpieczeństwo;

-elastyczne – by dostosowywać się do poziomu rozwoju dziecka.